Dziś postanowiłem podzielić się kilkoma ciekawostkami i historią związaną z serią butów adidas ZX, czyli jednej z najważniejszych w historii marki, jak i całej historii biegówek w ogóle. Myślę, że przyda się to każdemu z nas, każdemu kto lubi biegówki czy po prostu ciekawe buty lub chce liznąć trochę historii.
Przechodząc do głównego tematu tego wpisu, czyli serii butów adidas ZX to najpierw przedstawię jej zarys, a następnie postaram się przedstawić większość modeli jakie wyszły spod rąk designerów Three Stripes.
(zdjęcie tytułowe via thomaslindie)
POCZĄTKI SERII ADIDAS ZX
Linia butów adidas ZX została przedstawiona światu pierwszy raz w 1984 roku, zatem przyszły rok byłby idealnym by przywrócić oryginalne wersje butów z tamtych lat, przypada wtedy okrągła 35 rocznica powstania. Jestem mega ciekawy czy w siedzibie niemieckiej marki ktoś o tym myśli i już działa powoli w tym temacie.
Wracając do tematu, celem projektantów z Bawarii było stworzenie butów dla każdego z biegaczy, czy biega po szosie czy w terenie. Obojętne czy to zwykły bieg dla zachowania kondycji czy to zawodowy maraton. Każdy miał być zadowolony.
Każdy nowo powstały model, każda linia wnosiła coś nowego, coś wygodniejszego, coś bardziej zaawansowanego technologicznie. Czasem były to tylko małe niuanse, czasem coś bardziej przełomowego.
W grę wchodziły nowe materiały wykorzystane przy budowie podeszwy. Mowa tu o TPU (Thermoplastic polyurethane), PU (Polyurethane), Microcellular PU, Purolite.
Oczywiście nie można zapomnieć o systemach amortyzacji stopy jak Dellinger Web (siatka na podeszwie absorbującą szok z uderzenia o bieżnię i rozprowadzająca go po całej powierzchni podeszwy) wykorzystany w modelu adidas ZX 380
Do tego dochodzą różne gęstości materiałów użytych na podeszwie, jak chociażby w adidas ZX 600 czy po prostu podeszwa wykonana z oddzielnie amortyzujących gumowych 'sutków’ jak w adidas ZX 500.Należy jeszcze wspomnieć o nowych materiałach mających na celu zwiększyć przewiewność buta, zmniejszyć jego wagę czy po prostu wydłużyć jego żywotność.
Na koniec warto wspomnieć o systemach / sposobach wiązań jak dwurzędowy system sznurowania Vario w adidas ZX 250 czy adidas ZX 280 oraz dziurki na sznurówki w systemie Ghilly (umieszczone na zewnątrz plastikowe uchwyty) w klasycznych już adidas ZX 500 czy chociażby w adidas ZX 380.
Od 1984 roku adidas produkował tylko modele oznaczone trzema cyframi. Najpierw zaczęli od adidas ZX 500, w następnym roku powstały kolejne modele już lekko zmienione.
Dopiero od roku 1988 roku, po Olimpiadzie w Seulu rozpoczęto produkcję modeli oznaczonych czterema cyframi zaczynając od adidas ZX 5000. Wtedy właśnie nastąpił spory technologiczny skok w przód. Zaczęto wykorzystywać technologie Torsion™ oraz Soft Cell. Weszły w życie oznaczenia (C) Cushion, (S) Support oraz (G) Guidance dla osób ze stopami odpowiednio: normalną, pronującą i supinującą.
Pierwsza innowacja jaka została wprowadzona to system Torsion™, który do dziś służy do wspierania stopy w jej naturalnych ruchach skrętnych. Pomaga w odpowiednim dopasowaniu buta do podłoża, umożliwia niezależne ruchy skrętne przedniej i tylnej części stopy. Wspomaga również szybkie dopasowanie buta do podłoża oraz zapewnia odpowiednie wsparcie dla śródstopia.
Następną bardzo ważną technologią, która została wtedy wprowadzona to Soft-Cell, którego zadaniem jest amortyzacja pięty oraz ochrona stawu skokowego przed uderzeniem o podłoże.
LISTA MODELI ADIDAS ZX
To było w ramach wstępu, krótka historia i najważniejsze informacje. Teraz skupię się dokładniej tylko na poszczególnych modelach, które ułożyłem w kolejności chronologicznej według lat, w których miały swoje premiery.
Rok 1984 | adidas ZX 500
- cholewka z zamszu i nylonowej siateczki
- kołnierz wypchany pianką
- otwory na sznurówki w systemie Ghilly
- wymienna wkładka zapewniająca ekstra komfort i wygodę
- podeszwa z pianki EVA o dwóch gęstościach
- powiększony zapiętek i stabilizator pięty
- doskonały but na długie dystanse
Rok 1984 (?) | adidas ZX 400
- cholewka z zamszu, nylonu i siateczki
- podeszwa z pianki EVA o dwóch gęstościach
- system sznurowania Ghilly
- odblaskowe elementy na pięcie i języku
- zwarta gumowa podeszwa zewnętrzna absorbująca wstrząsy
Rok 1984 | adidas ZX 300
- cholewka z zamszu i nylonu
- tradycyjny system wiązania
- powiększony zapiętek
- podeszwa z pianki EVA
- podeszwa zewnętrzna z gęstej gumy z osobnymi ‚sutkami’
Zdjęcie wersji z 2008 roku
Rok 1984 (?) | adidas ZX 200 (?)
- cholewka z zamszu i nylonu
- tradycyjny system sznurowania
- podeszwa z pianki EVA o dwóch gęstościach
- powiększony zapiętek
- zwarta gumowa podeszwa zewnętrzna absorbująca wstrząsy z osobnymi 'sutkami’
Rok 1985 | adidas ZX 250
- cholewka z lekkiego nylonu i zamszu
- podeszwa z pianki EVA o dwóch gęstościach
- system sznurowania Vario
- niezwykle wygodne i wytrzymałe buty dla zdeklarowanych biegaczy
- podeszwa z gęstej gumy z osobnymi 'sutkami’
Rok 1985 | adidas ZX 600
- cholewka zrobiona z nylonu, nylonowej siateczki i zamszu
- dwurzędowy system sznurowania
- podeszwa z lekkiego poliuretanu i pianki EVA
- wyciągana wkładka
- powiększony zapiętek i stabilizator pięty
- guma o dwóch różnych gęstościach, lżejsza i lepiej absorbująca wstrząsy, wzmocniona w miejscach narażonych na przeciążenia
- bardzo wygodny but skierowany do tych, którzy traktują bieganie na serio
Rok 1985 | adidas ZX 700
- cholewka z zamszu
- metaliczna poliestrowa siateczka z przodu buta
- pianka Polypag i nylon z tyłu zapewniające lekkość, wygodę i wentylację
- odblaskowe elementy na piecie i toeboxie
- połączenie tradycyjnego sznurowania i Ghilly
- połączenie poliuretanu i pianki EVA
- zawiera biomechaniczny projekt zmiejszający ryzyko nadmiernej pronacji / supinacji
- wyjmowana wkładka
- gumowa podeszwa zewnętrzna w kształcie fal zapewniająca dobrą przyczepność i amortyzację wstrząsów
- zaprojektowane do biegów długodystansowych
Rok 1985 | adidas ZX 450
- cholewka z zamszu, nylonu i nylonowej siateczki
- system sznurowania Ghilly
- odblaskowe elementy na pięcie
- guma na podeszwie o dwóch różnych gęstościach
- biegówki przeznaczone na zawody i trening
Rok 1986 | adidas ZX 280
- wzmocnione by zwiększyć stabilność
- cholewka z metalicznego nylonu i zamszu
- system sznurowania Vario
- podeszwa z pianki EVA o dwóch gęstościach
- zwarta gumowa podeszwa zewnętrzna absorbująca wstrząsy
- wytrzymały but treningowy
Rok 1986 | adidas ZX 380
- cholewka z nylonu i zamszu (weluru)
- system sznurowania Vario
- podeszwa z pianki EVA i z siatką Dellinger Web by polepszyć absorbcję wstrząsów
- powiększona gumowa podeszwa zewnętrzna
- wyjmowana wkładka z arch supportem
- lekkie biegówki przeznaczone do biegów przełajowych
Rok 1986 | adidas ZX 550
- cholewka z zamszu
- kombinacja metalicznej poliestrowej siateczki i nylonu z syntetykiem
- system sznurowania Vario i Ghilly
- powiększony stabilizator pięty
- podeszwa z pianki 'adilite’ EVA o dwóch gęstościach z system „Adirail” w celu zwiększenia stabilności i wygody
- wyjmowana wkładka
- gumowa podeszwa zewnętrzna wzmocniona w miejscach narażonych na przeciążenia
- lekkie biegówki przeznaczone na zawody i trening
Rok 1986 | adidas ZX 800
- cholewka z syntetycznego zamszu z odblaskiem na toeboxie do biegów w nocy
- oddychająca metaliczna poliestrowa siateczka z przodu i delikatny metaliczny nylon z tyłu
- wypchany język
- system sznurowania Vario i Ghilly
- wyjmowana wkładka z wsparciem stopy
- lekki elastyczny poliuretan w podeszwie
- dodatkowe elementy w podeszwie dla stabilności wzdłużnej i poprzecznej
- wzmocnienia w miejscach narażonych na przeciążenia
- wysokiej jakości biegówki przeznaczone na zawody i trening
Rok 1987 | adidas ZX 452
- cholewka z zamszu i nylonowej siateczki
- wysokiej jakości zamsz w okolicach systemu sznurowania Ghilly
- biegówki wzmocnione po boku i z tyłu
- podeszwa z pianki EVA i z system Dellinger Web by polepszyć absorbcję wstrząsów
- podeszwa zewnętrzna zrobiona z gumy o dwóch gęstościach
- damskie biegówki przeznaczone na zawody
Rok 1987 | adidas ZX 510
- cholewka z zamszu, pianki Polypag oraz nylonowej siateczki
- wzmocnienia z zamszu syntetycznego
- stabilizator pięty
- podeszwa z mikrokomórkowego poliuretanu (Microcellular PU)
- mocna guma w miejscach narażonych na przeciążenia
- super wygodne biegówki treningowe przeznaczone na lekkie przebieżki
Rok 1987 | adidas ZX 530L
- cholewka z zamszu i nylonu, poliestrowej siateczki i syntetycznego weluru
- elastyczna bryła
- zapiętek Orthopaedic Soft Protect
- system sznurowania Ghilly
- stabilizator pięty
- mikrokomórkowa środkowa podeszwa o dwóch gęstościach
- podeszwa zewnętrzna ze zwartej gumy przeznaczona do biegów przełajowych
Rok 1987 (?) | adidas ZX 555
- cholewka z zamszu i nylonu
- system sznurowania Vario
- powiększony zapiętek
- podeszwa z pianki EVA o dwóch gęstościach
- zwarta gumowa podeszwa zewnętrzna absorbująca wstrząsy
Rok 1987 | adidas ZX 710
- cholewka z lekkiej i oddychającej skóry i siateczki
- boczne wzmocnienia zrobione z syntetycznego weluru
- elastyczna bryła
- pikowany język z pianki Polypag
- Orthopaedic Soft Protect
- stabilizator pięty z Poliuretanu
- podeszwa o dwóch gęstościach pianki i systemem Dellinger Web by polepszyć absorbcję wstrząsów
- wytrzymała gumowa podeszwa zewnętrzna
- biegówki z wyższej półki przeznaczone do treningu i zawodów
Rok 1987 | adidas ZX 802
- cholewka z zamszu i nylonowej siateczki z dodatkami z nylonu i pianki
- zamszowe wzmocnienia okolicach sznurówek
- boczne wzmocnienia
- środkowa podeszwa z pianki EVA
- system Dellinger Web by polepszyć absorbcję wstrząsów
- trójkolorowa gumowa podeszwa o dwóch gęstościach
- damskie biegówki przeznaczone na zawody i biegi szosowe
Rok 1988 | adidas ZX 220
- cholewka z zamszu i nylonu
- język o okolice sznurówek z wysokiej jakości zamszu
- skórzane wzmocnienia
- podeszwa z pianki o trzech gęstościach
- zwarta i odporna gumowa podeszwa zewnętrzna
- biegówki do szosowych biegów długodystansowych
Rok 1988 | adidas ZX 310
- cholewka z zamszu, nylonowej siateczki i pianki Polypag
- język i okolice sznurówek z wysokiej jakości zamszu
- anatomiczna bryła Soft Protect
- wzmocnienia z syntetycznego weluru
- stabilizator pięty
- podeszwa z mikrokomórkowego poliuretanu (Microcellular PU) o dwóch gęstościach
- zwarta i odporna gumowa podeszwa zewnętrzna
- lekkie biegówki do treningów szosowych
Rok 1988 | adidas ZX 312
- cholewka z zamszu i nylonowej siateczki
- tekstylna wyściółka
- poprzeczne wzmocnienia okolic dziurek na sznurówki
- mikrokomórkowa podeszwa z pianki EVA
- zwarta gumowa podeszwa zewnętrzna
- wygodne i lekkie damskie biegówki
Rok 1988 | adidas ZX 420
- cholewka z zamszu i nylonowej siateczki i z nylonowymi wstawkami
- tekstylna wyściółka
- anatomiczna bryła Soft Protect
- wzmocnienia z syntetycznego weluru
- stabilizator pięty
- poliuretanowa podeszwa z elementami stabilizującymi
- gumowa podeszwa zewnętrzna
- wytrzymałe biegówki do biegów długodystansowych
Rok 1988 | adidas ZX 930
- elastyczna i lekka kontrukcja
- cholewka z lekkiej i oddychającego nylonu i zamszu
- poprzeczne wzmocnienia z syntetycznego zamszu
- pikowany nylonowy język z pianki Polypag chroniący kostkę i Achillesa przed wstrząsami
- anatomiczny kształt zapewniający lepsze trzymanie Achillesa
- dwukolorowa poliuretanowa podeszwa o dwóch gęstościach zapewniająca stabilność i absorbcję wstrząsów
- miękka poliuretanowa wkładka absorbująca wstrząsy
- trójkolorowa gumowa podeszwa zewnętrzna na każdy teren
- podeszwa zewnętrzna w kolorze czarnym zrobiona jest z mocniejszej i wytrzymalszej gumy
- biegówki treningowe sprawdzające się w każdym terenie
Rok 1988 | adidas ZX 5000 / Damskie adidas ZX 5020
- cholewka z zamszu syntetycznego i pianki Polypag
- powiększony stabilizator pięty
- dla osób z normalną stopą (Cushion)
- system Torsion
- wytrzymała guma na podeszwie zewnętrznej
- biegówki z dobrą amortyzacją
Rok 1989 | adidas ZX 750
- cholewka z zamszu i siateczki
- elementy odblaskowe na toeboxie
- tradycyjny system wiązania
- powiększony zapiętek i stabilizator pięty
- połączenie poliuretanu i pianki EVA
- gumowa podeszwa zewnętrzna w kształcie fal zapewniająca dobrą przyczepność i amortyzację wstrząsów
Zdjęcie wersji z ostatnich sezonów
Rok 1989 | adidas ZX 1000
- cholewka z nylonu i weluru
- dla osób z normalną stopą (Cushion)
- system sznurowania Vario
- system Torsion
- dwukolorowa wytrzymała guma na podeszwie zewnętrznej
Rok 1989 | adidas ZX 2000
- cholewka z zamszu i nylonu
- dla osób z suponującą stopą (Guidance)
- system Torsion
- dwukolorowa wytrzymała guma na podeszwie zewnętrznej
Rok 1989 | adidas ZX 3000
- cholewka z zamszu, nylonowej siateczki i pianki Polypag
- system Torsion
- dla osób ze stopą pronującą (Support)
- stabilizator pięty
- dwukolorowa wytrzymała guma na podeszwie zewnętrznej
Rok 1989 | adidas ZX 4000
- cholewka z perforowanego zamszu, nylonu, pianki Polypag i siateczki
- system sznurowania Ghilly
- wbudowany stabilizator pięty
- podeszwa z poliuretanu o dwóch gęstościach
- system Torsion
- technologia Soft Cell
- dwukolorowa wytrzymała guma na podeszwie zewnętrznej
- wytrzymałe biegówki na trening i zawody
Rok 1989 | adidas ZX 4500
- cholewka z z nylonowej siateczki i weluru
- system sznurowania Ghilly
- system Torsion
- technologia Soft Cell
- stabilizator pięty
- dwukolorowa wytrzymała guma na podeszwie zewnętrznej
Rok 1989 | adidas ZX 6000
- cholewka z syntetycznego zamszu i oddychającej nylonowej siateczki
- zamszowe wzmocnienia
- wygodna i elastyczna bryła
- podeszwa z Purolite o dwóch gęstościach
- rozbudowany stabilizator pięty
- podeszwa zewnętrzna z gumy F1 Monza
- lekkie biegówki na średniodystansowe treningi
Rok 1989 | adidas ZX 7000
- cholewka z syntetycznego zamszu, nylonowej siateczki, pianki Polypag
- rozbudowany stabilizator pięty
- plastikowe elementy przy sznurowaniu
- system Torsion
- podeszwa zewnętrzna z gumy F Monza
- lekkie biegówki z wysokiej jakości amortyzacją
Rok 1989 | adidas ZX 8000 / Damskie adidas ZX 8020
- cholewka z syntetycznego zamszu, nylonowej siateczki i pianki Polypag
- plastikowe elementy przy sznurowaniu
- wyjmowana wkładka Torsion
- podeszwa środkowa z Purolite
- podeszwa zewnętrzna z gumy F1 Monza
- system Torsion
- lekkie biegówki z wysokiej jakości amortyzacją
Rok 1989 | adidas ZX 9000 / Damskie adidas ZX 9020
- cholewka z syntetycznego zamszu, nylonowej siateczki i pianki Polypag
- plastikowe elementy przy sznurowaniu
- wyjmowana wkładka Torsion
- podeszwa środkowa z Purolite
- podeszwa zewnętrzna z gumy F1 Monza
- system Torsion
- biegówki zapewniające świetną kontrolę stopy
Przy kilku pozycjach widać znaki zapytania, przy tych modelach nie jestem pewien roku premiery. Jeśli ktoś z Was ma jakieś informacje na ten temat to piszcie śmiało to od razu uzupełnię / poprawię informacje. Jeśli gdzieś widzicie błędy lub czegoś brakuje to również dajcie znać.
